Біздің елде орман өрттері үнемі кездеседі. Көп жағдайда орман өрті адамдардың кесірінен туындайды. Ормандағы барлық өрттердің үлкен бөлігі сырттан, яғни егістік алқаптарынан, жол жатқан, өзен жағалауларынан келеді. Орман өрттері теқ қана ормандардың жойылуына ғана емес, сонымен қатар елдімекендерге де қауіп төндіреді. Көктемгі және жазғы-күзгі кезеңде орманда адам саны ең көп болатын уақыт және олардың көпшілігі өрт қауіпсіздігінің қарапайым ережелерін білмейді. Олар өздерін қоршаған ортаға ұқыпсыз қарағанның салдарынан, темекі тұқылын немесе сіріңкені өшіруді ұмытып тастап кететіндіктен және өртті сөндіріп кетуге ерінгеннің себебінен өрт туындайды. Бұның барлығы жаман ниеттен туындамайды, алайда арты қайғылы жағдайларға әкеліп соқтырады. Орманға демалуға жиналсаңыз өрт қауіпсіздігі ережесін есіңізден шығармағаныңыз абзал. Табиғатта отпен абайсыз әрекет жасауға болмайды.

  Орманда отты жағар кезде барлық сақтық шараларын қатаң сақтаңыз.

Міндетті түрде от жағу орнын дайындап алу керек немесе алдын ала дайындалып қойылған орынды пайдалану қажет. Ағаштардан алыс орналасқан ашық жерді таңдаңыз. От жағатын жерді шөптен тазартып, май құю үшін күрекпен кішкене шұнқыр қазып алыңыз. Шөпті жай ғана алып тастау керек, бұл жағдайда сіз жердің құнарлы қабатын бүлдірмейсіз. От жағылатын жерден жарты метрден 1-метрге дейінгі радиустағы шөпті жұлып тастаңыз.

  Отты бір минутта көзден таса қылмаңыз. Қосымша дайындап қойған майды оттан бірнеше метр жерге қойыңыз. Арнайы қажеттілікті қажет етпесе, өте жоғары от жағу қажет емес (мысалы, сигнал оты). Оттың, әсіресе, желді ауа-райында мүмкіндігінше аз ұшқыш беретіндігін бақылаңыз. Қатты желде от жағуғу болмайтынын айта кетсек артық болмайды. Өрттпен шыққан ұшқыш шөптің немесе ағаштардың өртенуіне себеп болуы мүмкін. Оттық ретінде құрғақ жапырақтары бар отын бұтақтарын пайдаланбаұға тырысыңыз, себебі өрттен шыққан ұшқындар жай ғана ұшып кетпейді, одантұтас үлкен от бөлінеді. Жақын жерде су бар болса, суды көбірек жинап аоған дұрыс болады.

  Орманда тыйым салынады:

Темекі шоқтарын және ыстық сіріңке тастауға, орманда әртүрлі пиротехникалық бұйымдар: петардалар, бенгал шамдары, шамдар және т.б. қолдануға , отқа немесе жанармай сіндірілген маталар мен материалдарды қалдыруға, балаларға отпен ойнауға рұқсат беруге, әсіресе желді ауа райында отты қараусыз қалдыруға.

  Тұрақтан кетіп бара жатып

Өртті сумен бүркеп, топырақ шашып сақтықпен мұқият сөндіріп кету қажет. Егер сіз шөпті түсіріп алсаңыз, онда отты шөппен жабыңыз. Өрттің сіз кеткеннен кейін біраз уақыттан соң қайта жанып кетпейтініне көз жеткізіңіз. Өзіңізден кейін бәрін реттеп, әкелген нәрселеріңізді жинап кетіңіз. Бұл орманның қонақжайлылығы үшін құрмет пен алғыс.

Орманды өрттен қорғаныз! Табиғатты сүйіп, құрметтеңіз, ол сізге ормандар, өзендер мен көлдердің байлығын сыйлайды.

Бауыржан ТӨЛЕПБЕРГЕНОВ,

Алматы авиабөлімшесінің ұшқыш-бақылаушысы